Dziś ma premierę Raport „Partnerstwo, wiedza, rozwój. Wpływ firm skandynawskich na polską gospodarkę”.
To publikacja szczególna, ponieważ bezpośrednim impulsem do jej stworzenia jest obchodzone w tym roku dwudziestolecie działań Skandynawsko-Polskiej Izby Gospodarczej (SPCC) na rzecz wzmacniania relacji gospodarczych krajów nordyckich i Polski. Publikacja ta podsumowuje wpływ skandynawskich firm na polską gospodarkę analizując inwestycje zrealizowane w ostatnich dwóch dekadach oraz skalę i charakter wymiany handlowej.

Raport powstał we współpracy ze SpotData, cetrum wiedzy i analiz ekonomicznych. Dodatkową częścią projektu są trzy raporty komplementarne analizujące inwestycje duńskie, norweskie i szwedzkie.

Wartość skandynawskich inwestycji sięga już 15 miliardów euro

Zdecydowana większość firm skandynawskich traktuje związki z Polską długookresowo. Państwa skandynawskie jako grupa są jednym z liderów inwestycji w Polsce i jednym z najważniejszych partnerów handlowych Polski. Łączna wartość ich inwestycji w Polsce wynosi 15 miliardów euro i ustępuje pod tym względem jedynie Francji i Niemcom, a wyprzedza inne gospodarki z grupy G7. Badanie ankietowe przeprowadzone przez SPCC potwierdza , że 68 proc. firm zadeklarowało zwiększenie nakładów na inwestycje w nadchodzących pięciu latach.

- Cechą zdecydowanie wyróżniającą skandynawskich inwestorów jest wysoki poziom reinwestycji. Stopa reinwestycji zysków w ich przypadku wynosi 70% i jest o 10 punktów procentowych wyższa niż średnia dla wszystkich inwestorów zagranicznych. W przypadku inwestorów ze Szwecji stopa reinwestycji wynosi aż 90% - zauważa Artur Swirtun, prezes Skandynawsko-Polskiej Izby Gospodarczej.

Kilkukrotny wzrost wymiany handlowej

Państwa skandynawskie jako grupa są nie tylko jednym z liderów inwestycji w Polsce, ale również jednym z najważniejszych partnerów handlowych Polski. Na przestrzeni ostatnich dwudziestu lat w relacjach gospodarczych między Polską a Skandynawią zaszła ogromna zmiana. Od momentu wejścia Polski do Unii Europejskiej eksport z Polski do Skandynawii wzrósł sześć razy, a import odnotował siedmiokrotny wzrost.
W 2023 roku wymiana handlowa, towarami i usługami łącznie, między Polską a krajami skandynawskimi wyniosła 56,4 mld euro. Kraje skandynawskie jako grupa znalazły się na drugim miejscu za Niemcami (206 mld euro). Nastąpiła więc znaczna zmiana ilościowa, ale co jeszcze ważniejsze - także zmiana charakteru wymiany handlowej. Jeszcze na początku lat 2000. wśród najważniejszych towarów eksportowanych z Polski do krajów skandynawskich były głównie surowce, dziś eksport do krajów skandynawskich jest dużo bardziej zaawansowany pod względem technologicznym.

- Polska to kraj rozwinięty technologicznie i biznesowo. Sukces IKEA w Polsce w ostatnich latach w zakresie transformacji omnikanałowej był możliwy m.in. dlatego, że wokół istnieje bardzo dobrze rozwinięta infrastruktura. Funkcjonuje tu rozbudowana sieć logistyczna dla e-commerce, a także wiele firm lokalnych, które działają w tej branży. Mają one szerokie kompetencje w obszarze online i gotowość do inwestowania w technologię. Ale równie ważna jest gotowość i chęć konsumentów do korzystania z wielu różnych ścieżek zakupowych, wykorzystujących nowe technologie. To daje Polsce przewagę w porównaniu z innymi rynkami. – podkreśla Marina Dubakina, prezeska i dyrektorka generalna ds. zrównoważonego rozwoju IKEA Retail w Polsce

Potwierdza to Thomas Knudsen, dyrektor zarządzający Pandora Jewelry CEE:

- Polscy konsumenci są wyjątkowo biegli w obszarze technologii. Swobodnie poruszają się w świecie mediów społecznościowych i szybko przyswajają nowe trendy, dzięki czemu są dużo bardziej otwarci na strategie stosowane przez marki niż konsumenci z krajów takich jak Niemcy, Wielka Brytania czy Francja. Spółki działające w Polsce postrzegają takie przygotowanie techniczne i otwartość na nowości jako ważne zalety rynku. My wnosimy z kolei ugruntowaną tradycję rzemieślniczą w połączeniu z nowoczesną technologią i innowacyjnymi rozwiązaniami, które na rynku polskim spotykają się z ciepły przyjęciem.

75 miliardów złotych polskiego PKB

W rozwój łańcuchów dostaw wokół firm skandynawskich i eksportu do Skandynawii zaangażowana jest coraz większa część lokalnej polskiej gospodarki.

Firmy ze Skandynawii bezpośrednio generują ok. 1,3 proc. polskiego PKB. Ale ich wpływ na gospodarkę jest dużo większy. W rozwój łańcuchów dostaw wokół firm skandynawskich i eksportu do Skandynawii zaangażowana jest coraz więcej firm lokalnych. Łączna wartość wytworzona w Polsce na rzecz odbiorców w Skandynawii, przez bezpośrednich eksporterów lub ich dostawców i poddostawców, wynosi ok. 75 miliardów złotych, czyli 2,5 proc. polskiego PKB.

Wymiana wiedzy i innowacje

Mówiąc o wpływie skandynawski inwestorów na gospodarkę, mamy na myśli nie tylko wartości pieniężne. Ważnym aspektem te współpracy jest wymiana wiedzy i know-how, która przyczynia się do zwiększenia produktywności w całym otoczeniu biznesowym.
Firmy skandynawskie przywiązują dużą wagę do prowadzenia biznesu zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju, co stanowi dodatkową wartość. Skandynawski biznes wykorzystując swoje doświadczenie z macierzystych rynków, działa aktywnie na rzecz zielonej transformacji polskiej gospodarki, również współpracując z lokalnymi partnerami, czego przykładem są m.in. inwestycje offshore na Bałtyku.

- Wymiana wiedzy i korzyści są obustronne – zarówno w wymiarze ekonomicznym, jak i społecznym. Dziś inwestorów z Europy Północnej przyciąga do Polski nie tylko dynamika rynku i świetne zaplecze logistyczne, ale także wysokie kompetencje pracowników. Dziś współpraca polsko-skandynawska oparta jest na partnerstwie i synergii. – podkreśla Agnieszka Zielińska, dyrektor zarządzająca Skandynawsko-Polskiej Izby Gospodarczej.

Doskonałym przykładem jest tu Medicover, szwedzka firma, która powstałą w Polsce.
- Medicover to idealne połączenie szwedzkiego kapitału i polskiego ducha przedsiębiorczości. Zaczęliśmy tutaj biznes prawie 30 lat temu i od tego czasu rozszerzyliśmy naszą działalność na różne segmenty usług zdrowotnych i well-beingu, stanowiąc wzór dla innych firm w branży. Polska wyróżnia się na tle innych krajów, takich jak Szwecja, swoim dążeniem do zmian. Ludzie tutaj mają niesamowitą energię i zaangażowanie w budowanie lepszej przyszłości. To dążenie jest znaczącym czynnikiem naszego sukcesu i zapewnia przewagę konkurencyjną nad rynkami w innych krajach. -  Fredrik Rågmark, CEO Medicover.

Rynek pracy – 350 tys. pracowników zaangażowanych w łańcuch dostaw do Skandynawii

Innym ważnym obszarem wpływu jest rynek pracy. Skandynawscy pracodawcy zatrudniają w Polsce ponad 200 tys. osób – dla porównania, jest to więcej niż pracuje w całym sektorze górniczym i wydobywczym w Polsce (ok. 180 tys. osób). Jednak w cały łańcuch dostaw na rzecz eksportu do Skandynawii zaangażowanych jest ok. 350 tys. pracowników. Skandynawowie są czwartym, największym pracodawcą wśród zagranicznych inwestorów w Polsce. Pracodawcy z Europy Północnej są cenieni przez pracowników, ale pracodawcy również wystawiają wysokie noty polskim pracownikom. Wysoka wydajność, zaangażowanie i dobre wykształcenie są jednymi z kluczowych czynników zachęcających do dalszego rozwoju przedsiębiorstw w Polsce. Firmy skandynawskie coraz częściej widzą w Polsce rynek, na którym środki warto lokować w badania i rozwój.

- Jeszcze do niedawna polski rynek wyróżniał stosunek wysokiej jakości do niskiej ceny pracy. Jednak w ostatnich latach koszty pracy zdecydowanie wzrosły. Dlatego dzisiaj największego znaczenia nabiera jakość pracy i sumienne podejście do obowiązków polskich kadr. Czasami koledzy z innych części świata zwracają mi uwagę, że w Polsce, ale także szerzej – w całej Europie Środkowo-Wschodniej, pracownicy są niezwykle wytrwali i kreatywni w poszukiwaniu skutecznych rozwiązań. Nie zawsze spotyka się tak nieszablonowe podejście w bardziej dojrzałych gospodarkach, gdzie działania przebiegają zgodnie z określonymi procesami nie pozostawiając wiele przestrzeni na poszukiwania. Ta kreatywność, połączona ze świetnym poziomem wykształcenia, zapewnia bardzo dobre środowisko dla rozwijania biznesu. – mówi Wiktor Janicki, prezes zarządu AstraZeneca Pharma Poland.

Obszar usług dla biznesu w Polsce rozwija się dynamicznie od połowy lat 90-tych, firmy skandynawskie sektora BPO mają w tym znaczący udział - w Polsce zatrudniają już 40 tysięcy osób.  Istnieją tu specjalizacje, w których polscy pracownicy zdecydowanie wiodą prym. Jak zauważa Paweł Jemioł, dyrektor pionu operacji w Grupie Nordea, jednym z kluczowych obszarów, który w ostatnich latach znacząco się rozwinął, jest przeciwdziałanie przestępczości finansowej. Polska stała się europejskim centrum kompetencyjnym w tym zakresie, przyciągając uwagę różnych instytucji finansowych. Przykładowo bank Nordea zatrudnia w Polsce zespoły odpowiedzialne za AML (Anti-Money Laundering), sankcje, przeciwdziałanie finansowaniu terroryzmowi liczące ponad  tysiąc specjalistów.

- Mamy nadzieję, że niniejsze opracowanie przybliży skalę działalności oraz zasięg relacji gospodarczych
Polski i Skandynawii i będzie stanowiło impuls do dalszego odkrywania potencjału tej współpracy – podsumowuje Agnieszka Zielińska.

Zapraszamy do zapoznania się z całością raportu SPCC
 Partnerstwo, wiedza, rozwój. Wpływ firm skandynawskich na polską gospodarka

Oraz raportów komplementarnych:

Duńskie firmy w Polsce. Nowoczesne technologie i partner w dekarbonizacji
Norweskie firmy w Polsce. Zrównoważony biznes na rzecz zielonej przyszłości i niezawodne dostawy energii
Szwedzkie firmy w Polsce. 100 lat inwestycji w ludzi i wiedzę

Wszystkie raporty można pobrać TUTAJ