ÅšwiÄ…teczna gorÄ…czka ogarnęła logistyków w tym roku wczeÅ›niej

Choć do Å›wiÄ…t Bożego Narodzenia czy listopadowych wyprzedaży takich jak Black Friday z perspektywy konsumentów pozostaÅ‚o jeszcze sporo czasu, branża TSL już teraz zaczyna odczuwać Å›wiÄ…tecznÄ… gorÄ…czkÄ™. Najbardziej dynamiczna sytuacja panuje we frachcie morskim. W tym roku znaczenie ma nie tylko odlegÅ‚ość od rynków produkcyjnych, ale również kwestia bezpieczeÅ„stwa Å‚aÅ„cuchów dostaw. Obserwujemy ok. 2-tygodniowe przesuniÄ™cie wzglÄ™dem szczytów przewozowych, do których jesteÅ›my przyzwyczajeni. Co wiÄ™cej, niektórzy rozpoczÄ™li transporty Å›wiÄ…tecznych przesyÅ‚ek już nawet w czerwcu. Powodem tego jest blokada KanaÅ‚u Sueskiego. Statki obierajÄ… okrężnÄ… drogÄ™ wokóÅ‚ Afryki, co wydÅ‚uża transit time wÅ‚aÅ›nie o 10-14 dni. ÅšwiÄ…teczne czy wyprzedażowe towary, m.in. elektronika, tekstylia, ozdoby i zabawki, przypÅ‚ywajÄ… gÅ‚ównie z Chin, które sÄ… najwiÄ™kszym partnerem importowym UE obok Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych. Wg danych Eurostatu w 2023 roku Chiny odpowiadaÅ‚y za 20,5% importu towarów do UE.

A może jednak koleją z Chin do Polski?

KonsekwencjÄ… sytuacji na Morzu Czerwonym jest też wiÄ™ksze zainteresowanie transportem kolejowym. WpÅ‚yw na to ma zarówno dÅ‚uższy czas przewozu statkiem, jak i koszty. Przez ostatnie póÅ‚ roku obserwowaliÅ›my porównywalne ceny za fracht morski i kolejowy, co dodatkowo skÅ‚aniaÅ‚o klientów do wyboru drugiej z tych opcji. Aktualnie stawki za transport statkiem spadajÄ…, co może spowodować, że pociÄ…giem bÄ™dÄ… przewożone gÅ‚ównie pilne Å‚adunki. Niemniej jednak blokada KanaÅ‚u Sueskiego sprawiÅ‚a, że jest część firm, które ze wzglÄ™du na budowÄ™ odpornoÅ›ci Å‚aÅ„cuchów dostaw na staÅ‚e wÅ‚Ä…czyÅ‚y kolej do portfela swoich opcji przewozowych. Mimo spadku stawek za fracht morski i myÅ›lÄ™, że nawet po ponownym uruchomieniu wspomnianej trasy, część wolumenu bÄ™dÄ… nadal transportować kolejÄ…. Ponadto duży potencjaÅ‚ jest w Korytarzu Åšrodkowym, wiodÄ…cym z Chin do Europy przez AzjÄ™ CentralnÄ…, Morze Kaspijskie i Kaukaz PoÅ‚udniowy, omijajÄ…c tym samym RosjÄ™. Z racji zÅ‚ożoność tego szlaku, najlepszym rozwiÄ…zaniem tam jest fracht intermodalny, który, nota bene, staje coraz popularniejszy także w przewozach paneuropejskich. W dużej mierze ze wzglÄ™du na potrzebÄ™ redukcji Å›ladu wÄ™glowego.

Oszczędni klienci już teraz planują transport lotniczy przed świętami

PrzesyÅ‚ki lotnicze zaczynajÄ… swoje podróże zazwyczaj na przeÅ‚omie października i listopada. W tym roku jednak, podobnie jak w przypadku frachtu morskiego, przewidujemy przesuniÄ™cie tego terminu z powodu ostrożnoÅ›ci klientów i ich chÄ™ci zabezpieczenia Å‚aÅ„cuchów dostaw. Dotyczy to zwÅ‚aszcza Azji PoÅ‚udniowej, gdzie, w przeciwieÅ„stwie do Chin, transport lotniczy stanowi jedynÄ… alternatywÄ™ dla opcji morskiej. Decyzje o wczeÅ›niejszym transporcie powietrznym towarów podyktowane bÄ™dÄ… również naturalnym procesem zmiany siatki poÅ‚Ä…czeÅ„ z letniej na jesienno-zimowÄ…, co spowoduje ok. 10% spadek liczby serwisów, a co za tym idzie zmniejszenie zdolnoÅ›ci przewozowych. W kontekÅ›cie Azji PoÅ‚udniowej należy wspomnieć o niestabilnej sytuacji polityczno-spoÅ‚ecznej w Bangladeszu. Liczne zamieszki w lipcu i sierpniu doprowadziÅ‚y do blokad portów, lotnisk oraz lÄ…dowych szlaków komunikacyjnych. Ma to swoje konsekwencje dla Å‚aÅ„cuchów dostaw, zwÅ‚aszcza w istotnej dla tego rynku branży odzieżowej. Aktualnie sytuacja stabilizuje siÄ™, jednak w konsekwencji wspomnianych manifestacji lokalne wÅ‚adze wprowadziÅ‚y szereg restrykcji, w tym zwiÄ™kszone kontrole na granicach oraz kluczowych punktach komunikacyjnych, takich jak lotniska czy porty morskie. To wszystko wpÅ‚ywa także na efektywność Å‚aÅ„cuchów dostaw.

Warto również zwrócić uwagÄ™, że na zwiÄ™kszony popyt na wspomniane frachty globalne istotnie wpÅ‚ywa również chiÅ„ski ZÅ‚oty TydzieÅ„ (1-7 października). W tym czasie, podobnie jak podczas ChiÅ„skiego Nowego Roku, gospodarka w PaÅ„stwie Åšrodka znaczÄ…co zwalnia, dlatego klienci planujÄ… dostawy swoich towarów z odpowiednim wyprzedzeniem.

Transport drogowy, ze wzglÄ™du na stosunkowo niewielkie odlegÅ‚oÅ›ci, najpóźniej zaczyna odczuwać presjÄ™ zbliżajÄ…cych siÄ™ jesienno-zimowych zakupów. W tym momencie jest jeszcze za wczeÅ›nie, by mówić o wzroÅ›cie ruchu. Logistyczny system naczyÅ„ poÅ‚Ä…czonych na pewno zareaguje jednak we wÅ‚aÅ›ciwym czasie.

Magazyny przed świętami też tętnią życiem

Sprowadzanie towarów z dużym wyprzedzeniem naturalnie prowadzi do wzrostu zainteresowania logistykÄ… kontraktowÄ…, co obecnie obserwujemy. Magazyny tÄ™tniÄ… życiem przed Bożym Narodzeniem czy Black Friday również dziÄ™ki usÅ‚ugom dodatkowym. Wiele firm z różnych branż jest zainteresowanych m.in. kompletowaniem specjalnych okazjonalnych zestawów produktowych czy tworzeniem standów, które później przyciÄ…gajÄ… konsumentów w sklepach.

Niepewność jako norma w logistyce

Konsumpcja w naszym kraju systematycznie wzrasta, chociaż, jak pokazujÄ… ostatnie badania rynkowe, konsumenci dokÅ‚adnie weryfikujÄ… swoje budżety, m.in. w zwiÄ…zku z inflacjÄ… i np. rozkÅ‚adajÄ… Å›wiÄ…teczne wydatki na dwa miesiÄ…ce. W zwiÄ…zku z tym producenci i importerzy starajÄ… siÄ™ jak najlepiej i najszybciej przygotować na wzmożony Å›wiÄ…teczny ruch. NiewÄ…tpliwie wyzwaniem jest to, że ostatnie lata nauczyÅ‚y nas, że jedynÄ… staÅ‚Ä… w logistyce jest nieprzewidywalność, czego przykÅ‚adem sÄ… wspomniane kryzysy na Morzu Czerwonym czy w Bangladeszu, czy wczeÅ›niej – pandemia koronawirusa.

Dwa lata temu szczyty przewozowe zwiÄ…zane ze Å›wiÄ™tami czy Black Friday charakteryzowaÅ‚y siÄ™ dużo wiÄ™kszym wolumenem niż zdolnoÅ›ci przewozowe, co przekÅ‚adaÅ‚o siÄ™ na zatory i opóźnienia. W poprzednim roku sytuacja byÅ‚a zgoÅ‚a odmienna. Dlatego patrzÄ…c w przeszÅ‚ość, trudno wyciÄ…gać wnioski na temat powtarzalnych trendów. Każdy rok jest inny. Podczas tegorocznych wakacji przewoziliÅ›my znacznie wiÄ™cej wolumenu niż w analogicznym okresie w latach poprzednich, czego powodem byÅ‚o zarówno wspomniane wczeÅ›niejsze niż zazwyczaj wysyÅ‚anie towarów wyprzedażowych, jak i delikatna poprawa koniunktury. Jednak teraz wiele wskaźników gospodarczych pokazuje, że od wrzeÅ›nia możemy spodziewać siÄ™ spowolnienia. W zwiÄ…zku z tym nasuwa siÄ™ pytanie – czy w ostatnim kwartale rynek nie zacznie już sÅ‚abnąć?

Ekspert: Tomasz Jeleń, Chief Commercial Officer w Rohlig SUUS Logistics