Z profesjonalnym partnerem w inwestycjach problem odpadowy można przekuć na korzyść dla mieszkańców i środowiska. W odniesieniu do opublikowanego właśnie przez MKiŚ projektu Krajowego Planu Gospodarki Odpadami Komunalnymi do 2028 warto rzucić nieco światła na proponowane i wdrażane przez Fortum rozwiązania, które godzą wykorzystanie nowych źródeł energii przy jednoczesnym dążeniu do neutralności klimatycznej. Odpowiedzią na te potrzeby są elektrociepłownie produkujące energię z wytwarzanych przez mieszkańców odpadów, które nie nadają się już do odzysku.

Odpady jako zasób, nie problem

Każdy z nas wytwarza codziennie odpady, które nie znikają wraz z przyjazdem śmieciarki. Coś z nimi trzeba zrobić. Wytyczne pochodzące z dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE jasno określają sposób postępowania z odpadami: po pierwsze należy zapobiegać ich powstawaniu, po drugie recyklingować, a po trzecie tzw. odpady resztkowe, których nie da się przetworzyć ponownie, należy poddać odzyskowi energii. Jest to jedyna alternatywa dla składowania uznana w Unii Europejskiej jako najmniej pożądana forma postępowania z odpadami i jako taka ograniczona jedynie do 10% w 2035 r. w odniesieniu do całkowitej masy wytworzonych odpadów.

Tak rozumiane gospodarowanie odpadami oznacza odzysk energii w sposób ekologicznie bezpieczny dla otoczenia i środowiska oraz ekonomiczny dla mieszkańców, by ponosili oni jak najmniejsze opłaty z tego tytułu. Dlatego wiele europejskich i kilka polskich aglomeracji posiada instalacje do odzysku energii z odpadów. Tymczasem w opublikowanym dokumencie MKiŚ oszacowano niezbędne moce przerobowe instalacji przetwarzania odpadów na 4 mln Mg rocznie, przy czym w 2020 r. istniejące instalacje poddały termicznemu przekształcaniu 2,8 mln Mg odpadów (z zaznaczeniem, że liczba ta zawiera odpady przemysłowe). To oznacza, że nawet po uwzględnieniu mocy spalarni cementowych (0,94 mln Mg) wciąż istnieje zapotrzebowanie na realizacje nowych instalacji o mocy ok. 1 mln Mg rocznie.

Jak to działa w praktyce?

Do elektrociepłowni przyjeżdża paliwo (w tym wypadku pochodzące z odpadów), które trafia do zamkniętego i hermetycznego układu podawania paliw. Następnie paliwo jest dostarczane do kotła, w którym jest spalane w celu wytworzenia pary wodnej koniecznej do napędzenia turbiny i wytworzenia energii elektrycznej. Ciepło jest wykorzystywane do podgrzania wody w miejskiej sieci ciepłowniczej. W ten sposób odpady – zamiast trafiać na wysypisko – służą do wyprodukowania wartościowego paliwa, a następnie ciepła i prądu, które trafiają do mieszkańców.

Jakie odpady może wykorzystać elektrociepłownia?

Spalanie odpadów resztkowych bez odzysku ciepła jest de facto stratą społeczną. Wyprodukowane z nich ciepło może ogrzewać gospodarstwa domowe, przeciwdziałając jednocześnie ubóstwu energetycznemu. Zjawisko to potencjalnie nasila się w okresach trudniejszych ekonomicznie, np. w związku z ograniczoną dostępnością paliw konwencjonalnych, jak np. węgiel. Wszyscy obserwujemy podwyżki cen paliw kopalnych wynikające z aktualnej sytuacji geopolitycznej. Można się spodziewać, że kiedy spadną temperatury, najubożsi mieszkańcy zaczną palić w swoich przydomowych piecach przygodnymi materiałami, co nie będzie bez wpływu na poziom smogu w powietrzu.

Odpady będą powstawać dopóki będziemy istnieć jako społeczeństwo. Mimo coraz lepszego sortowania i recyklingu, znaczna ich część dotychczas trafiała na wysypiska. Spalane w naszej elektrociepłowni paliwo alternatywne, tzw. RDF (z ang. Refuse-Derived Fuel) jest produkowane z pozbawionych frakcji organicznej pozostałości po sortowaniu, które nie nadają się do ponownego przetworzenia. Jednocześnie warto podkreślić, że procesy termicznego przekształcania odpadów resztkowych, które mają miejsce w obiektach Fortum w Polsce i na świecie, restrykcyjnie przestrzegają wszelkich norm dotyczących emisji, poziomu hałasu i czystości powietrza. RDF ma jeszcze jedną przewagę nad węglem - jest paliwem odnawialnym i można pozyskiwać je lokalnie – mówi Mariusz Dzikuć, dyrektor ds. rozwoju Fortum.

Elektrociepłownie opalane paliwem z odpadów – zarówno w krajach nordyckich, skąd się wywodzi Fortum, czy w krajach bałtyckich, czy w Polsce – przyczyniają się do tworzenia czystszego świata, gdyż dzięki nim odpady nie muszą trafiać na wysypiska. Emisja gazów cieplarnianych jest znacznie niższa niż na wysypiskach czy w źródłach węglowych. Produkcja ciepła z odpadów resztkowych to uzupełnienie procesu gospodarki obiegu zamkniętego oraz najprostsza i najbardziej efektywna odpowiedź na zaadresowane w KPGO 2028 wyzwania, jakie stoją przed nami.

Doświadczenie Fortum w instalacjach odzysku energii z odpadów

Fortum to europejska firma energetyczna z ogromnym doświadczeniem, która prowadzi działalność w ponad 40 krajach. Dostarcza klientom energię elektryczną, gaz, ciepło i chłód, a także inteligentne rozwiązania pozwalające na bardziej efektywne wykorzystanie zasobów. Wraz ze spółką zależną Uniper jest w Europie trzecim największym producentem energii elektrycznej wolnej od CO2. Fortum jest właścicielem wykorzystującej paliwo z odpadów elektrociepłowni w Zabrzu, sieci ciepłowniczych we Wrocławiu oraz sieci i elektrociepłowni w Częstochowie. W planach ma także budowę nowoczesnej technologicznie instalacji spełniającej najnowocześniejsze standardy emisyjne o mocy 51 MWt i 20 MWe oraz wydajności nominalnej na poziomie 195 000 t/rok. Wartość inwestycji produkującej ciepło i prąd z odpadów przeznaczonej dla aglomeracji wrocławskiej szacowana jest na ponad 700 mln złotych.

Dalszych informacji udziela:
Jacek Ławrecki
Rzecznik Prasowy
Fortum
tel: +48 662 183 746
jacek.lawrecki@fortum.com