Sukces ekonomiczny Norwegii na tle pozostałych krajów OECD
Najnowszy raport OECD zaprezentowany w Oslo przez sekretarza generalnego OECD Angela GurríÄ™ i norweskÄ… minister finansów Siv Jansen ukazuje ciekawe trendy ekonomiczne, porównujÄ…ce nie tylko wyniki Norwegii na tle pozostaÅ‚ych krajów, ale również przedstawia w jaki sposób Å›wiatowy kryzys odbiÅ‚ siÄ™ na ekonomii tego kraju.
GÅ‚ówne przesÅ‚anie raportu jest pozytywne. Norweska gospodarka dziaÅ‚a bardzo dobrze, generujÄ…c wewnÄ™trzny wzrost, który stanowi solidne zabezpieczenie na przyszÅ‚ość i sprzyja dalszemu rozwojowi. Jednak raport stwierdza również, iż Norwegia musi kontynuować reformy sprzyjajÄ…ce wzrostowi i utrzymywać stabilność finansowÄ…, aby zapewnić dobrobyt w przyszÅ‚oÅ›ci.
Åšredni wzrost norweskiego PKB w ciÄ…gu ostatnich piÄ™ciu lat wyniósÅ‚ 0.6% (Å›rednia w krajach OECD utrzymuje siÄ™ na tym samym poziomie).
PKB na mieszkańca wynosi 65 700 Euro, prawie dwukrotnie więcej niż średnia OECD czyli 37 200 Euro.
Bezrobocie osiÄ…ga poziom 3.1%, ponad dwukrotnie mniej niż w krajach OECD (7.9%), przy czym bezrobocie dÅ‚ugoterminowe - ponad 1 rok – dotknęło 0.3% mieszkaÅ„ców kraju (Å›rednia OECD 2.7%).
Angel Gurría podczas spotkania w Oslo powiedziaÅ‚: „Moja najważniejsza wiadomość jest taka, że dziÅ› norweska gospodarka jest w Å›wietnej kondycji. Pomimo niedawnego spowolnienia gospodarczego, wzrost PKB jest prognozowany na poziomie 2.5% w 2014 roku, z umiarkowanÄ… inflacjÄ… i niskim, stabilnym poziomem bezrobocia. Przewidywany wzrost pozostaje nieco wyższy niż Å›rednia OECD jako caÅ‚oÅ›ci”.
Odpowiednio wykorzystywane bogate zÅ‚oża ropy naftowej i prawidÅ‚owa polityka pieniężna ochroniÅ‚y NorwegiÄ™ przed recesjÄ… wywoÅ‚anÄ… przez kryzys finansowy i zapewniÅ‚y jej mocne podstawy do ożywienia gospodarczego. Norwegia zasÅ‚uguje na pochwałę za inteligentny i efektywny sposób zarzÄ…dzania swoimi bogactwami naturalnymi. Efekt ten zostaÅ‚ w dużej mierze osiÄ…gniÄ™ty poprzez utworzenie funduszu emerytalnego (Government Pension Fund Global) - o wartoÅ›ci okoÅ‚o 850 mld euro - i towarzyszÄ…cej mu reguÅ‚y fiskalnej.
Nowy rząd w dalszym ciągu kontynuuje ponadpartyjne porozumienie w sprawie utrzymania strukturalnego nie-naftowego deficytu budżetowego do wysokości 4% wartości rządowego funduszu emerytalnego (GPFG) w ramach cyklu koniunkturalnego. Strukturalny deficyt nie-naftowy funduszu został zabudżetowany na rok 2014 na poziome około 3%.
„Dobrze prosperujÄ…ca i dobrze zarzÄ…dzana gospodarka Norwegii zapewnia swoim obywatelom godny podziwu poziom dobrobytu ekonomicznego i spoÅ‚ecznego“, powiedziaÅ‚ sekretarz Angel Gurría podczas spotkania. „Choć zÅ‚oża ropy naftowej stanowiÄ… ogromny atut, nie zawsze jest Å‚atwo zarzÄ…dzać takim bogactwem i utrzymać pozostaÅ‚e gałęzie gospodarki w równowadze. Norweski Fundusz Emerytalny pomaga chronić gospodarkÄ™ przed wahaniami cen surowców, rozdzielać dochody uzyskane dziÄ™ki surowcom miÄ™dzy poszczególne pokolenia i oferuje innym krajom porady dotyczÄ…ce maksymalizacji korzyÅ›ci uzyskiwanych dziÄ™ki bogactwom naturalnym" - dodaÅ‚.
W zaprezentowanym raporcie omówiono wyzwania, jakim Norwegia bÄ™dzie musiaÅ‚a stawić czoÅ‚a w najbliższych latach. Wyrażono w nim uznanie dla determinacji tego kraju w dziaÅ‚aniach majÄ…cych na celu wzmocnienie stabilnoÅ›ci finansowej poprzez wykorzystanie nowych narzÄ™dzi uÅ‚atwiajÄ…cych decydentom przeciwdziaÅ‚anie kryzysom finansowym i zarzÄ…dzanie nimi, szczególnie w zakresie zagrożeÅ„ zwiÄ…zanych z rynkiem mieszkaniowym. OECD rekomenduje kontynuacjÄ™ dziaÅ‚aÅ„ na rzecz eliminowania problemów finansowych zwiÄ…zanych z wysokim poziomem zadÅ‚użenia gospodarstw domowych, przy zmiennych stopach procentowych, poprzez dalsze dziaÅ‚ania na obszarze wskaźników wartoÅ›ci kredytu do wartoÅ›ci zabezpieczenia i sprawdzania zdolnoÅ›ci kredytobiorców do obsÅ‚ugi zadÅ‚użenia.
Zdaniem OECD celem Norwegii powinno być stopniowe ograniczanie wysokoÅ›ci podatków, szczególnie poprzez ograniczenie wzrostu wydatków publicznych poniżej poziomu dochodu narodowego. Pomimo korzyÅ›ci pÅ‚ynÄ…cych z przychodów uzyskiwanych dziÄ™ki ropie naftowej ogólny poziom opodatkowania jest dość wysoki. DynamikÄ™ gospodarki mogÅ‚oby zwiÄ™kszyć obniżenie relatywnie wysokich stawek podatkowych (w wiÄ™kszym stopniu niż przewidziano to w budżecie na 2014 rok) i towarzyszÄ…ce mu zmniejszenie wzrostu wydatków publicznych.
OECD sugeruje, aby Norwegia zrobiÅ‚a wiÄ™cej w celu promocji przedsiÄ™biorczoÅ›ci, która umożliwia zwiÄ™kszenie produktywnoÅ›ci i wsparcie dla osiÄ…gniÄ™cia wyższego standardu życia, w kontekÅ›cie spadku wydobycia ropy naftowej. Kluczowe znaczenie bÄ™dzie mieć poparcie spoÅ‚eczne dla polityki na rzecz innowacyjnoÅ›ci i silnej konkurencji.
Dokument zawierajÄ…cy gÅ‚ówne wnioski jest dostÄ™pny w formacie pdf na stronie internetowej OECD pod adresem:
http://www.oecd.org/eco/surveys/economic-survey-norway.htm
ŹródÅ‚o: OECD, www.oecd.org/newsroom/norway-success-in-generating-inclusive-growth-can-ensure-future-prosperity.htm