Obyczaje i kultura biznesu: droga do kompromisu po szwedzku
Ekspert w komunikacji Colin Moon zna Szwedów lepiej niż oni sami…
Szwedzcy ludzie biznesu uważajÄ… siÄ™ za „lagom”, czyli potocznie mówiÄ…c - umiarkowanych. CzÄ™sto jednak nie sÄ… Å›wiadomi, że ich miÄ™dzynarodowi partnerzy biznesowi mogÄ… widzieć ich zwyczaje i zachowania w zupeÅ‚nie innym Å›wietle. Colin Moon, ekspert w biznesowej komunikacji, zwraca uwagÄ™ na te niuanse, ciekawie i z przyjaznÄ… ironiÄ… rozważajÄ…c przykÅ‚ady szwedzkiej kultury biznesu.
Weźmy za przykład kulturę spotkań. Szwedzkie życie biznesowe obfituje we wręcz ogromną ilość spotkań.
Kiedy Szwedzi mówiÄ… "motet Gick bra" ("Spotkanie poszÅ‚o dobrze"), co to dokÅ‚adnie oznacza? Czy byÅ‚y gorÄ…ce dyskusje ? Czy spotkanie trwaÅ‚o wieki? Czy może podjÄ™to niesamowitÄ… liczbÄ™ decyzji? Okazuje siÄ™, że niekoniecznie.
Niektórzy uważajÄ…, że gÅ‚ównym celem spotkania jest podjÄ™cie decyzji.
Szwedzi natomiast, organizujÄ… spotkania, aby dowiedzieć siÄ™, czy… biorÄ… udziaÅ‚ w posiedzeniu, na którym zapadnÄ… decyzje, czy zdecydujÄ…, kiedy odbÄ™dzie siÄ™ decyzyjne spotkanie, a także kiedy spotkajÄ… siÄ™, aby porozmawiać o tym, co wydarzyÅ‚o siÄ™ na spotkaniu.
Droga do konsensusu
Szwedzkie spotkania sÄ… krótkie, ale czÄ™ste. SÄ… one tak uÅ‚ożone, aby panowie Bengan, Maggan i Lasse mieli szansÄ™ powiedzieć, co myÅ›lÄ… w danej kwestii.
JeÅ›li jest wymagane, aby podjÄ™li konkretnÄ… decyzjÄ™, trzeba bÄ™dzie zorganizować kolejne spotkanie, ponieważ w miÄ™dzyczasie Bengan, Maggan i Lasse muszÄ… wrócić do biura i zapytać panie Ninni, Kicki i Tutti, jakie jest ich zdanie w danym temacie.
W Szwecji jest to tzw. „förankringsprocessen”, czyli proces porozumienia. JeÅ›li Szwedzi wspominajÄ… sÅ‚owo "proces", lepiej siÄ™ nie spieszyć.
Słowo proces jest tu kluczem do zrozumienia przebiegu sprawy, oznacza zaangażowanie wszystkich i we wszystko.
Każdy uczestnik spotkania wyraża opinię i każdy słucha, a następnie dochodzi do porozumienia.
SÅ‚owo kompromis jest muzykÄ… dla szwedzkiego ucha. Oznacza, że każdy coÅ› dostaje. Nie za dużo i nie za maÅ‚o, ale „lagom”.
Nikt nie wygrywa i nikt nie przegrywa. Ludzie mogÄ… zgodzić siÄ™ także na brak porozumienia, bÄ™dÄ… również zgodni co do jednego, czyli co do dokÅ‚adnej godziny i daty kolejnego spotkania.
Czas decyzji i czas na kawÄ™
Szwedzi rzadko mówiÄ… „tak” lub „nie”. Oznacza to, że zamiast mówić, „Ja” lub „Nej ”mówiÄ… „Nja”, co oznacza "tak-ale-nie-ale-tak-ale".
WychodzÄ… z zaÅ‚ożenia, że mówienie "tak" lub "nie" może prowadzić do konfliktu, wiÄ™c Szwedzi wolÄ… unikać tych sÅ‚ów i zastÄ…pić je np. sformuÅ‚owaniami:
"to zależy", "może" i "zobaczę, co da się zrobić."
WÅ›ród cudzoziemców dopuszczalnÄ… sytuacjÄ… jest, że ludzie mogÄ… być nieco poirytowani atmosferÄ… spotkania, podrażnieni, czy nawet czuć zÅ‚ość. W szwedzkim życiu biznesowym nazywa siÄ™ to zachowaniem histerycznym. Histeria jest wrÄ™cz nienormalna i nie powinna pojawiać siÄ™ w godzinach pracy.
KtoÅ› kiedyÅ› powiedziaÅ‚, że jeÅ›li Szwedzi zrezygnowaliby z ich „fika”, czyli przerwy na kawÄ™, to mogli by przejść na emeryturÄ™ pięć lat wczeÅ›niej.
Kawa jest integralnÄ… częściÄ… każdego spotkania, zarówno podczas jego trwania, w „formie samoobsÅ‚ugowej” lub jako oddzielna przerwa.
Przerwy na kawÄ™ oczywiÅ›cie nie należy mylić z krótszÄ…, czÄ™stszÄ… przerwÄ… dla „rozprostowania koÅ›ci”.
Równowaga miÄ™dzy pracÄ… a życiem prywatnym
WiÄ™kszość Szwedów jest zdecydowana, by znaleźć zdrowÄ… równowagÄ™ miÄ™dzy życiem osobistym a pracÄ…. Szwedzi mogÄ… powiedzieć, że ciężko pracujÄ…, ale nie znaczy to, że wiÄ™kszość czasu spÄ™dzajÄ… w pracy.
Wiele firm zgadza siÄ™ na „flextime” - elastyczny czas pracy kiedy jest to możliwe, Szwedzi mogÄ… wiÄ™c mieć prawo do wykonywania sÅ‚użbowych obowiÄ…zków pozostajÄ…c w domu.
Jednak trzeba przyznać uczciwie - gdy są w pracy, są bardzo skuteczni.
Ale nie przed 8.30, gdyż wykorzystują właśnie możliwość elastycznego czasu pracy, oraz nie po16.00, ponieważ muszą odebrać dzieci z przedszkola, szkoły, a także nie po 14tej w piątek.
Czerwone dni w kalendarzu i globalne sukcesy
Szwedzi nie tylko majÄ… wolne w "czerwone dni", jak nazywajÄ… dni Å›wiÄ…teczne, ale mogÄ… również dostać wolne póÅ‚ dnia wczeÅ›niej, po to, by dÅ‚użej pozostać w Å›wiÄ…tecznym nastroju.
Oprócz tego dysponujÄ… piÄ™cioma tygodniami wakacji, które mogÄ… wykorzystać w najbardziej pasujÄ…cym im momencie.
JeÅ›li pracownicy majÄ… szczęście, ich firma może również dać im „klämdag”, czyli zwolnić z pracy w dzieÅ„ pomiÄ™dzy oficjalnym Å›wiÄ™tem i weekendem.
Gdy nadchodzi maj, czerwiec i lipiec weekendy i święta mniej lub bardziej łączą się w jeden długi urlop, z przerwą na dzień w biurze.
Mimo wszystko, szwedzki sposób pracy wydaje siÄ™ być niezwykle, wrÄ™cz zdumiewajÄ…co efektywny
Faktem jest, że Szwecja jest uważana za kraj niezwykle innowacyjny i kreatywny, zaś szwedzkie firmy, jedna po drugiej odnoszą sukcesy na globalnym rynku.
Można zatem wysnuć wniosek, że być może biznesmeni ze Szwecji wcale nie sÄ… aż tak „lagom” jak im siÄ™ wydaje. I dziÄ™ki Bogu za to, bo chociaż zwyczaje szwedzkich przedsiÄ™biorców mogÄ… czasami wydawać siÄ™ dziwne, to jednak nie ulega wÄ…tpliwoÅ›ci, że Szwedzi znaleźli receptÄ™ na sukces.
Autor: Colin Moon
ŹródÅ‚o: Oficjalna strona Szwecji: www.sweden.se
Zdjęcia: Lena Granefelt/imagebank.sweden.se
(Publikacja: http://sweden.se/business/business-in-sweden-an-expats-perspective/)