Kraje EOG/EFTA podpisaÅ‚y 18.12.2009 r. nowe porozumienie z UniÄ… EuropejskÄ… o mechanizmie finansowym EOG. "Nowy Mechanizm Finansowy EOG daje Norwegii historycznÄ… możliwość wzmocnienia swej wspóÅ‚pracy z nowymi krajami czÅ‚onkowskimi Unii Europejskiej. Wiele z tych krajów boryka siÄ™ z wysokim bezrobociem i trudnÄ… sytuacjÄ… ekonomicznÄ…. Norwegii bardzo zależy na wspieraniu gospodarczego i spoÅ‚ecznego rozwoju w tych krajach", powiedziaÅ‚ Minister Spraw Zagranicznych Norwegii Jonas Gahr Støre.

Norwegia przeznaczy 3 miliardy koron rocznie (EUR 347 mln) na wyrównanie gospodarczych i spoÅ‚ecznych różnic oraz na wspóÅ‚pracÄ™ w Europie w latach 2009-2014. Norweski wkÅ‚ad w okresie 2009-2014 oznacza 22-procentowy wzrost w stosunku do jej wkÅ‚adu w poprzednim okresie (2004-2009). Zakres Mechanizmu jest obecnie w znacznej mierze bliższy priorytetowym obszarom Norwegii, wÅ›ród których szczególnÄ… wagÄ™ odgrywajÄ…: Å›rodowisko, zmiany klimatu, energia odnawialna oraz trójstronna wspóÅ‚praca. Krajami-beneficjentami Grantów z EOG bÄ™dzie dwanaÅ›cie najnowszych krajów czÅ‚onkowskich Unii Europejskiej plus Portugalia, Grecja i Hiszpania, natomiast oddzielne Norweskie Fundusze trafiÄ… do dwunastki najnowszych krajów czÅ‚onkowskich UE. Obszarami priorytetowymi bÄ™dÄ…: Å›rodowisko i klimat, zdrowie, badania naukowe, edukacja i kultura, uczciwa praca i spoÅ‚eczeÅ„stwo obywatelskie, wymiar sprawiedliwoÅ›ci i zasoby ludzkie.

"Wsparcie finansowe z Norwegii kierowane jest do tych obszarów, które odpowiadajÄ… norweskim i wspólnym dla Europy interesom i gdzie zmiany sÄ… możliwe do przeprowadzenia. Przygotowujemy siÄ™ do bliskiego dialogu z odpowiednimi norweskimi wÅ‚adzami i instytucjami w celu wypracowania nowych programów", powiedziaÅ‚ minister Støre i zachÄ™ciÅ‚ norweskie placówki, firmy i inne instytucje do angażowania siÄ™ we wspólne projekty z partnerami z krajów-beneficjentów.

Jedna czwarta Å›rodków (2,6 mld koron, czyli 297 mln euro) ma być użyta w ciÄ…gu najbliższych piÄ™ciu lat na ponowne wysiÅ‚ki na rzecz kwestii zwiÄ…zanych ze Å›rodowiskiem i zmianami klimatu. Dodatkowo, ok. 1,4 mld koron (160 mln euro) zasili różne przedsiÄ™wziÄ™cia, których celem bÄ™dzie rozwój i wspieranie idei wychwytywania i przechowywania dwutlenku wÄ™gla. "Wchodzimy w fazÄ™ krytycznÄ… w zakresie globalnych wysiÅ‚ków na rzecz klimatu i cieszymy siÄ™ z jednomyÅ›lnoÅ›ci z UniÄ… EuropejskÄ… co do kwestii, iż zmiany klimatyczne powinny być priorytetem we wspóÅ‚pracy EOG z nowymi czÅ‚onkami UE", powiedziaÅ‚ minister.

Ważnym nowym elementem porozumienia jest skierowanie uwagi na kwestie zwiÄ…zane z uczciwÄ… pracÄ…. Suma 70 mln koron (8 mln euro) przeznaczona jest na zasilenie funduszu, z którego bÄ™dzie finansowany dialog spoÅ‚eczny i wspóÅ‚praca trójstronna, prowadzona zgodnie z życzeniami spoÅ‚ecznych partnerów. "Trójstronny dialog i uczciwa praca stajÄ… siÄ™ obecnie coraz ważniejsze na wspólnym europejskim rynku pracy. Ponowne skierowanie uwagi na te obszary utoruje także drogÄ™ ku bliższemu dialogowi politycznemu z nowymi krajami czÅ‚onkowskimi UE", dodaÅ‚ Støre.
Znaczna suma zostanie przeznaczona na dalsze wysiÅ‚ki na rzecz wzmocnienia spoÅ‚eczeÅ„stwa obywatelskiego, a także sektorów zdrowia i badaÅ„ naukowych. Porozumienie o nowym Mechanizmie Finansowym EOG wynika z poprzedniego porozumienia, obejmujÄ…cego lata 2004-2009.

"Negocjacje byÅ‚y dÅ‚ugie i wymagajÄ…ce. PoczÄ…tkowe żądanie, wysuniÄ™te przez UniÄ™ EuropejskÄ…, zostaÅ‚o zredukowane do sumy akceptowalnej. PorozumieliÅ›my siÄ™ także odnoÅ›nie kwestii, w jaki sposób nasz wkÅ‚ad ma być kierowany tak, aby zapewnić jak najlepsze rezultaty zarówno dla Norwegii, jak i UE", powiedziaÅ‚ minister.
DziÅ› zostaÅ‚o także osiÄ…gniÄ™te porozumienie z UE odnoÅ›nie dalszego polepszania dostÄ™pu do rynku ryb w okresie 2009-2014. Kontyngenty taryfowe wolnocÅ‚owe na ryby, które wynegocjowano w 2004 i 2007, bÄ™dÄ… kontynuowane. Norwegia wynegocjowaÅ‚a także wzrost kontyngentów wolnocÅ‚owych na krewetki i przetworzone Å›ledzie.

Więcej informacji:
www.europaportalen.no
www.eeagrants.org