10 elementów, które czynią Szwecję przyjazną rodzinie

Podatki w Szwecji są wysokie – to niezaprzeczalny fakt. Faktem jest również, iż duża ich część przeznaczana jest na mechanizmy zapewniające społeczeństwu równowagę między pracą a życiem prywatnym. Jeśli chodzi o wybór miejsca do założenia rodziny, Szwecja ma mnóstwo argumentów „za”. Oto dziesięć z nich.

#1 Kobiety w ciąży pod szczególną opieką

Kobiety w ciąży w Szwecji mogą skorzystać z darmowych lub dotowanych zajęć, pomocnych w przygotowaniu się do porodu, takich jak np. specjalne treningi, kursy technik oddychania czy spotkań wsparcia grupowego.
Kobiety, które pracują w szczególnie trudnych warunkach, np. na budowach lub wykonują męczące zawody, takich które np. wymagają podnoszenia ciężkich przedmiotów, mają prawo do dodatkowych świadczeń w ciąży (graviditetspenning) i wcześniejszego urlopu, jeszcze w trakcie trwania ciąży. Świadczenia mogą być wypłacane już od drugiego miesiąca ciąży. Otrzymywana kwota stanowi około 80 procent płacy matki i jest wypłacana przez szwedzką Agencję Ubezpieczeń Społecznych (Försäkringskassan).
Przy wielu szwedzkich szpitalach znajdują się swoiste "hotele", gdzie młode matki i ich partnerzy mogą przebywać przez dwa lub trzy dni po urodzeniu dziecka i otrzymywać w trakcie pobytu pełne wyżywienie. W tym czasie pielęgniarki zapewniają opiekę poporodową zarówno dla noworodków, jak i świeżo upieczonych matek.

#2 Długi, płatny urlop rodzicielski

W Szwecji rodzice mają prawo do 480 dni płatnego urlopu rodzicielskiego, gdy rodzi się lub zostaje adoptowane dziecko. Ta liczba jest bardzo wysoka w świetle międzynarodowych standardów i jest chyba najbardziej znanym argumentem Szwecji, w kategoriach systemu przyjaznego dla dzieci.
Przez 390 dni rodzice mają prawo do otrzymywania blisko 80 procent normalnej płacy. Świadczenia oblicza się na podstawie maksymalnego miesięcznego dochodu (37 083 SEK od 2013 roku). W trakcie pozostałych 90 dni wypłaty naliczane są według zryczałtowanej stawki. Prawo do płatnego urlopu rodzicielskiego przysługuje także osobom nie będącym zatrudnionymi.
Urlop rodzicielski przysługuje do momentu kiedy dziecko skończy osiem lat. Prawo do urlopu ma zastosowanie w odniesieniu do każdego dziecka (z wyjątkiem w przypadku porodu mnogiego).
Poza prawem do 480 płatnych dni urlopu, rodzice w Szwecji mogą również wykorzystać możliwość zredukowania ich normalnego czasu pracy nawet o 25 procent do momentu ukończenia przez dziecko 8 lat . Należy jednak pamiętać, że wynagrodzenie obliczane jest tylko za czas wykonywanej pracy.

#3 Równość płci

W ramach systemu promującego równość płci, każdy z rodziców ma prawo do 240 z 480 dni płatnego urlopu rodzicielskiego. Każdy rodzic ma dwa miesiące zastrzeżone wyłącznie dla niego. Jeżeli ojciec - lub matka - podejmują decyzję, aby tego wymiaru nie wykorzystywać, wolne dni nie mogą być przenoszone na partnera.
Obecnie mężczyźni w Szwecji wykorzystują prawie jedną czwartą przysługującego urlopu rodzicielskiego – to wskaźnik, który rząd Szwecji ma zamiar poprawić. Narzędziem ku tej poprawie jest tzw. premia równouprawnienia (jämställdhetsbonus) - dodatkowe świadczenie, które jest wypłacane za każdy dzień, jeżeli 270 dni płatnego urlopu rodzicielskiego jest podzielone równo między matką i ojcem.

#4 Comiesięczne świadczenie dla dzieci

Oprócz płatnego urlopu, rząd zapewnia dodatkowy miesięczny zasiłek na dziecko (barnbidrag), do momentu osiągniecia przez dziecko 16 lat. W 2013 r. dodatek ten wynosi 1050 koron miesięcznie na dziecko.
Rodzice, którzy mają więcej niż jedno dziecko, mogą również uzyskać dodatkowy dodatek rodzinny (flerbarnstillägg), zwiększający się przy każdym kolejnym dziecku. I tak, dla przykładu - w 2013 r. rodzina z sześciorgiem dzieci otrzymywała nie tylko dodatkowe 6 300 SEK miesięcznie w postaci zasiłku, ale również dodatkowe 4 114 SEK miesięcznie dodatku rodzinnego.

#5 Bezpłatna szkoła

Rodzice mogą wysłać swoje dziecko do przedszkola (förskola), którego maksymalny koszt wynosi 1260 SEK miesięcznie. Wiele rodzin podejmuje decyzję o pobieraniu zasiłku na dziecko, aby zrównoważyć ten koszt.
Mieszkańcy Szwecji nie martwią się o kwestię konieczności odkładania pieniędzy przeznaczonych na edukację swojego dziecka: szkoła dla dzieci w wieku 6-19 (od klasy przedszkolnej przez szkołę średnią) jest bezpłatna, podobnie jak szkolne obiady.
Darmowa edukacja trwa aż do nauki w szkole wyższej - dzieje się tak w przypadku studentów z krajów UE. Opłaty są obowiązkowe dla studentów spoza Unii Europejskiej/ Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

#6 Częściowo bezpłatna opieka zdrowotna

Opieka zdrowotna(w tym stomatologiczna) w Szwecji zasadniczo jest bezpłatna do osiągniecia wieku 20 lat, choć regulacje w tym zakresie zależne są od poszczególnych gmin. Niemowlęta otrzymują bezpłatnie krople z witaminą D do wieku dwóch lat – co jest niezwykle ważne w zimnym klimacie Szwecji.
Dla osób po 20 roku życia, wizyta u lekarza kosztuje ok. 100-200 SEK, w zależności od miejsca zamieszkania, zaś konsultacja u specjalisty kosztuje maksymalnie 300 SEK. W przypadku poniesienia w tym zakresie opłat w wysokości 1 100 SEK w ciągu jednego roku (12-miesięczny okres, niekoniecznie rok kalendarzowy), program ochrony przed wysokimi kosztami (högkostnadsskydd) zapewnia bezpłatną opiekę przez pozostałą część roku.
Pracownik który zachoruje ma prawo do płatnego urlopu chorobowego (z wyjątkiem pierwszego dnia nieobecności w pracy). Płaca za ten czas stanowi 80 procent nominalnego wynagrodzenia, które w 2013 roku wynosiło maksymalnie 27 800 SEK brutto.

#7 Darmowe przejazdy transportem publicznym dla osób z wózkami

W Szwecji wszelkie miejsca użyteczności publicznej, budynki i autobusy miejskie przystosowane są dla osób niepełnosprawnych i z dziećmi.
W niektórych szwedzkich miastach – w tym także w Sztokholmie - rodzice podróżujący z dziećmi w wózkach dziecięcych mogą jeździć za darmo miejskimi autobusami i korzystać przy wsiadaniu do nich z dużych drzwi pośrodku pojazdu. Oznacza to, że rodzice nie muszą zostawiać dziecka bez opieki w trakcie kupowania biletu u kierowcy.

#8 Klasyczna literatura dziecięca i specjalne biblioteki

Szwecja ma silną tradycję literacką, ukierunkowaną na dzieci. Tylko w 2011 roku w Szwecji wydano około 1740 książek dla dzieci i młodzieży.
W całym kraju istnieją specjalne biblioteki dziecięce, takie jak np. Rum för Barn ("Pokój dla dzieci") w Sztokholmie, która ma w swoich zbiorach książki w różnych językach, a także oferuje mnóstwo aktywności dla najmłodszych, takich jak malowanie, rzemiosło i śpiewanie. Szwecja jest także ojczyzną wielu światowej sławy autorów klasycznej literatury dla dzieci, takich jak np. Astrid Lindgren (m.in. autorka przygód Pippi Langstrumpf, Dzieci z Bullerbyn i Emila ze Smalandii), noblistka Selma Lagerlöf (np. Cudowna Podróż), Gunilla Bergström, Sven Nordqvist, Anders Jacobsson i Sören Olsson czy Martin Widmark.

#9 Przestrzeń publiczna przyjazna dzieciom

Przestrzeń przyjazna dla rodzin z dziećmi (np. powszechne pochylnie dla wózków), funkcjonalne miejsca dla nich przeznaczone takie jak np. liczne place zabaw czy specjalnie dedykowane obszary parków, to znaki charakterystyczne szwedzkich miast. W większości centrów handlowych i bibliotek znajdują się pokoje pielęgnacyjne dla niemowląt a w toaletach dostępne są praktyczne przewijaki.
Wiele bibliotek posiada miejsca parkingowe przeznaczone specjalnie na wózek dziecięcy, gdzie można wygodnie zostawić pojazd naszej pociechy. Większość restauracji, podczas posiłku zapewni nam także wysokie krzesełko dla niemowląt i małych dzieci, a w toalecie znajdziemy przewijak umożliwiający wygodną zmianę pieluchy czy przebranie malucha.

#10 Opieka nad chorymi dziećmi w domu

Pracownicy szwedzkich firm mogą cieszyć się dużą elastycznością pracodawców w zakresie czasu przeznaczonego na obowiązki rodzicielskie – np. w razie konieczności wcześniejszego odebrania dziecka z przedszkola lub wzięcia kilku dni urlopu ze względu na jego chorobę. Rodzicom opiekującym się w domu chorym dzieckiem przysługuje 80 procent ich normalnego wynagrodzenia.
Tego rodzaju urlop rodzicielski (tillfällig föräldrapenning) przysługuje w wymiarze do 120 dni w ciągu roku na jedno dziecko do 12 roku życia. W przypadku opieki nad chorym dzieckiem w wieku od 12 do 15 lat wymagane jest zaświadczenie lekarskie.
Rodzice, których dzieci są niepełnosprawne lub chore przez więcej niż sześć miesięcy, mogą w takiej sytuacji otrzymać dodatkowe świadczenie do momentu ukończenia przez dziecko 19 lat.

Źródło:
http://sweden.se/society/10-things-that-make-sweden-family-friendly/

Zdjęcie:Sofia Sabel/imagebank.sweden.se